Het toekomstplan voor het Belgische treinverkeer, de Spoorvisie 2040, heeft volgens berekeningen van het Federaal Planbureau beperkte impact op de CO2-uitstoot en het aantal auto’s op de weg.
Eerdere schattingen suggereerden een 2,8% daling in treingebruik tussen 2019-2040, voornamelijk door de groei van telewerken. Ondanks de regeringsambitie om het aandeel treinverkeer te verhogen, zou zonder beleidswijzigingen het aandeel op 8% blijven steken.
Het Federaal Planbureau onderzocht verschillende scenario’s en concludeerde dat een gunstig scenario slechts een 40% boost aan treingebruik zou opleveren. Dit vereist een aanzienlijke toename van het aanbod en een verkorting van de in-reistijd.
De impact op het wegverkeer en de CO2-uitstoot blijft beperkt. Zelfs met een boost van 40% zal het autoverkeer met 6,4% groeien tegen 2040, terwijl de verwachting eerder op 8,1% lag. De GEN-zone (rond Brussel) kan een 4% afname in spitsverkeer zien, terwijl Antwerpen slechts een kleine daling van 0,6% ervaart.
Het milieuvoordeel is minimaal, met een maximale verlaging van 1,3% in de uitstoot van broeikasgassen, en een stijging in niet-uitlaatemissies.
Volgens het Federaal Planbureau profiteert de auto het meest van vrijgekomen wegcapaciteit, terwijl andere vervoersmiddelen zoals wandelen, fietsen en openbaar vervoer minder winst boeken. De metro verliest terrein, maar het effect op de Brusselse metro is niet onderzocht.
