In de (online) drogisterij zijn zelftesten voor de menopauze verkrijgbaar, waarmee vrouwen voor ongeveer 15 euro een kit kunnen kopen met één of twee staafjes. Deze staafjes worden in een urinestaal gedompeld om het niveau van follikelstimulerend hormoon (FSH) te meten. Hoge FSH-waarden worden beschouwd als een indicatie voor het begin van de perimenopauze of overgang. Bij testen met twee staafjes wordt geadviseerd om dit met een week tussentijd te doen.
Het lijkt eenvoudig, maar de interpretatie is complex. In de vroege stadia van de overgang, wanneer de menstruatiecyclus nog redelijk regelmatig is, kunnen de niveaus van verschillende hormonen zoals oestrogeen, progesteron, FSH en LH sterk variëren. Pas één tot drie jaar voor de laatste menstruatie stijgen FSH en LH tot een constant hoog niveau, wat duidt op het naderen van de menopauze. Het proces van hormonale veranderingen kan nog vijf tot acht jaar na de laatste menstruatie doorgaan voordat het lichaam een nieuw evenwicht bereikt.
Deskundigen benadrukken dat zelftesten niet altijd betrouwbaar zijn, vooral niet zolang er nog enige regelmaat in de menstruatiecyclus is. Een positieve test kan wijzen op de overgang, maar een negatieve test sluit dit niet uit. Factoren zoals het drinken van veel water kunnen de resultaten beïnvloeden, waardoor ze vals negatief kunnen zijn. Artsen geven de voorkeur aan bloedtesten, waarbij niet alleen FSH, maar ook LH, oestrogenen en progestagenen worden gemeten. Zelf- en bloedtesten bieden echter geen absolute zekerheid, vooral niet voor vrouwen die nog niet rond de gemiddelde leeftijd van de menopauze zijn.
Kortom, hoewel zelftesten beschikbaar zijn voor vrouwen die hun menopauzale status willen controleren, zijn ze niet altijd betrouwbaar en bieden ze geen garantie op nauwkeurige resultaten. Het is belangrijk om het advies van een arts te raadplegen voor een grondige evaluatie van menopauzeklachten.