Voorlopige deal rond regelgeving AI binnen de Europese Unie

De Europese Unie heeft een voorlopige deal bereikt over de regulering van artificiële intelligentie (AI), bekend als de AI-act. Ze werken al een tijdje aan regelgeving voor AI, en nu is er voor het eerst een concreet voorstel. Er wordt onder andere streng toegezien op copyright.

Met de AI-act heeft de Europese Unie de strengste regels voor AI ter wereld. Deze voorlopige deal, die nog geratificeerd moet worden, kan grote gevolgen hebben voor welke AI-systemen nog in Europa toegankelijk mogen zijn.  Afgevaardigden van de Europese Commissie, het Europees Parlement en de 27 lidstaten hebben een akkoord bereikt over de regulering van AI.

De EU zorgt met deze eerste deal voor de eerste regulering van AI wereldwijd. AI-modellen met een grote verscheidenheid aan mogelijkheden, zoals ChatGPT van OpenAI, moeten straks voldoen aan een aantal basisrichtlijnen. Bedrijven moeten zich onder andere houden aan:

• Een beleid waardoor copyright-wetten niet overschreden worden. Zo zou AI zich niet zomaar mogen verbeteren met data die auteursrechtelijk beschermd is.
• Het bijhouden van informatie over hoe het bedrijf modellen traint en vervolgens samenvattende rapporten publiceren over hoe dit gebeurt.
• Het uitwerken van regels over aanvaardbaar gebruik.
• Verder moet men het energieverbruik rapporteren, komen er verschillende richtlijnen rond cybersecurity en moeten incidenten gemeld worden. De EU kan een onderscheid maken in welke bedrijven meegeteld worden. Het aantal geregistreerde gebruikers en de grootte van de dataset zijn een aantal belangrijke parameters.

De Europese Commissie wil dit nog verder uitwerken naar regels die op langere termijn kunnen blijven gelden. De vraag is of de huidige regels niet al achterhaald zijn. Bovendien is dit slechts een voorstel: zowel het Europees Parlement als de 27 lidstaten moeten de tekst nog goedkeuren.

Frankrijk en Duitsland waren al terughoudend. Voorlopig is ChatGPT het enige AI-model dat al voldoet aan de richtlijnen, meldt Bloomberg. Frankrijk en Duitsland waarschuwden al eerder dat er te veel regulatie zou zijn. In Frankrijk wordt Mistral AI ontwikkeld, en in Duitsland is men bezig met Aleph Alpha. Mistral zit nog in een vroege fase en hoeft zich daardoor nog niet aan de regels te houden.

Thierry Breton, de Europese commissaris voor de Interne Markt, zegt dat hij geen “massasurveillance wil” in Europa. Tegelijkertijd is hij verheugd dat de AI-act volgens hem “de juiste balans vindt tussen het meeste potentieel uit AI halen en het beschermen van de fundamentele rechten van onze burgers.”

Azië en de VS kiezen voor een andere aanpak.

ASEAN, de Associatie van Zuidoost-Aziatische Naties, hield het bij richtlijnen en stelde een gids op rond ethiek en bestuur voor AI. De Verenigde Staten stellen zich terughoudender op en willen geen te strenge regels doorvoeren die concurrentie zouden beknotten. De G7 kwam al eerder met niet-bindende richtlijnen. Als de Europese AI-act uiteindelijk steun vindt, blijft de vraag of de wetten niet te streng zijn, zodat bedrijven nog met elkaar kunnen concurreren en ontwikkeling plaats kan blijven vinden.