De mazelen zijn aan een comeback begonnen. Het virus, dat veel mensen vooral kennen uit hun kindertijd, trof vorig jaar minstens 30.000 Europeanen. Het jaar voordien waren dat er ‘amper’ 1.000. “Bovendien hebben we enkel cijfers van januari tot oktober, en dat maar uit 40 van de 53 landen. Het totale aantal ligt dus nog een pak hoger”, klinkt het bij de Wereldgezondheidsorganisatie. Ook in België is de ‘oude’ ziekte opnieuw trending. Volgens Sciensano waren er vorig jaar zeker 58 infecties. Ter vergelijking: in 2022 waren dat er amper 8.
In 2024 belooft die stijging zich voort te zetten in Europa. In de Midlands, een regio in Engeland, is er op dit moment een epidemie van mazelen. Artsen registreerden daar alleen al deze week meer dan 200 gevallen. Ze gaan als tegenreactie zes miljoen mensen inenten tegen de mazelen.
Wie krijgt nog de mazelen?
“In tegenstelling tot wat je zou verwachten, zijn het niet altijd kinderen”, zegt vaccinoloog Pierre Van Damme. “De vaccinatiecijfers bij zuigelingen en schoolkinderen zijn uitstekend in België. Ook ouderen zijn meestal beschermd, omdat ze de ziekte zelf nog hebben doorgemaakt.”
“Het probleem ligt eerder bij volwassenen tussen de 30 en 45 jaar. Zij zijn mogelijk niet of onvoldoende gevaccineerd. Tijdens hun kindertijd was er niet veel rondgang van het virus. Ook moedigde de overheid niet zo hard aan om je te laten vaccineren, zoals dat nu het geval is. Patiënten hebben daardoor hun tweede dosis niet gehaald. En je moet twee vaccins hebben gehad, om levenslang beschermd te zijn tegen mazelen.”
In ontwikkelingslanden gaat het om zowel over kinderen als volwassenen. “Dat komt omdat daar tijdens de coronapandemie niet voldoende is gevaccineerd. Ouders geraakten niet bij een arts of gezondheidscentrum, en gezondheidsmedewerkers waren te druk bezig met covidpatiënten.”
Wat voel je als je de mazelen krijgt?
“De mazelen zijn een zogenaamde druppel- en aerosolinfectie. Het verspreidt zich door kleine druppeltjes vocht die mazelenpatiënten uitademen, niezen of hoesten. Het is daardoor erg besmettelijk. Mazelen is een van de meest besmettelijke ziektes ter wereld. Eén persoon kan gemakkelijk vijftien andere mensen besmetten, als die niet gevaccineerd zijn.”
De ziekte begint een beetje zoals griep: je krijgt koorts, huiduitslag, hoestbuien en wat verkoudheidsklachten. Het grote verschil is dat je na enkele dagen ook kleine vlekjes op je huid zal zien verschijnen. “Daarnaast kan het ook leiden tot ontstekingen van de bovenste luchtwegen, ogen en oren. Ook een longontsteking komt af en toe voor.” 10 tot 20% van de patiënten krijgt te maken met dit soort van complicaties.
In heel ernstige gevallen kan er ook een hersenontsteking optreden.
“Dat kan wel levensgevaarlijk zijn. Gemiddeld sterven 1 op de 1.000 patiënten door zo’n complicatie. Het gaat hier dus echt niet om een onschuldige kinderziekte. Het kan grote gevolgen hebben. Volwassenen maken trouwens meer kans om complicaties te krijgen dan kinderen.”
Kan je geen antibiotica toedienen?
“Nee, dat is niet mogelijk. Antibiotica werken alleen tegen bacteriën. Mazelen moet je gewoon uitzieken. Je kan de symptomen enkel wat verzachten, en de situatie goed opvolgen.”
Volgens Van Damme is het daarom erg belangrijk dat we zo veel mogelijk mensen vaccineren. “Het doel is om in België 95% van de mensen te vaccineren. Zo is onze bevolking voldoende beschermd en zouden we aandoening volledig kunnen uitroeien.” Op dit moment is 90% van de Vlamingen beschermd, in Wallonië en Brussel is dat maar drie op de vier mensen.
“Het loont ook echt om je te laten vaccineren bij twijfel”, zegt Van Damme tot slot. “Je kan inderdaad enkele dagen na je vaccinatie bijwerkingen zoals koorts krijgen. Maar dat weegt niet op tegen het risico dat je neemt om effectief een mazeleninfectie op te lopen.”
