Bij de crisismeldpunten kwamen vorig jaar meer dan 15,000 crisisoproepen voor kinderen en jongeren binnen. Dat zijn er 7 procent meer dan in 2021, en 28 procent meer dan in 2020. Dat meldt het Agentschap Opgroeien. Vooral bij meisjes tussen de 12 en 18 is er de laatste jaren een grote stijging.
Bij verontrustende situaties of bij acute psychische problemen, of een combinatie van beide, kan een crisismeldpunt ingeschakeld worden. Bij goed de helft van de 15,000 oproepen vorig jaar kregen ouders of hulpverleners telefonisch advies over hoe ze met een crisissituatie kunnen omgaan.
Bij de andere helft moest het meldpunt op zoek naar gespecialiseerde hulp, zoals een crisisbed of een crisisinterventie aan huis. Vaak blijkt de volledige capaciteit al benut. Het aantal situaties waar zich dat voordeed, steeg de voorbije twee jaar met ruim de helft. “Voor een derde van de vragen was daardoor geen dringende hulp beschikbaar,” zegt Opgroeien-woordvoerder Niels Heselmans.
Het agentschap merkt op dat crisissituaties langer aanslepen, waardoor het aantal kinderen en jongeren daalde voor wie dringende hulp kon worden opgestart.
Tienermeisjes
Bij meisjes tussen de 12 en 18 steeg het aantal vragen voor gespecialiseerde crisishulp op vijf jaar tijd met 71 procent. De opvallende groei van vragen voor tienermeisjes wordt in de cijfers niet meteen verklaard, maar ander onderzoek leert het Agentschap Opgroeien dat patronen terugkomen waarbij zij “moeite hebben met onder meer de impact van sociale media op hun zelfbeeld en de stijgende prestatiedruk.”
Jeugdhulp onder druk
Al deze cijfers tonen voor bevoegd Vlaams minister Hilde Crevits (CD&V) dat de jeugdhulp onder druk staat. Bij de uitwerking van het crisis- en investeringsplan voor de jeugdhulp werden de signalen opgepikt en er werd meer dan 100 miljoen euro geïnvesteerd. De crisisjeugdhulp en -meldpunten worden zo versterkt, en naar de hulplijnen gaan meer middelen.
Een ander element waar minister Crevits op wijst is de structurele versterking van de sector, onder meer door de begeleiding van gezinnen gevoelig uit te breiden en een preventieve aanpak via de Huizen van het Kind te stimuleren.
Verder in de toekomst moet er een omslag van het systeem komen, naar een idee waarbij preventieve hulp voor kinderen en gezinnen sterk verbonden wordt met meer gespecialiseerde hulp. Vorige maand gaf de Vlaamse regering een eerste principiële goedkeuring aan een decreet dat de toekomst van de jeugdhulp vorm moet geven.
Iedereen kan 7/7, 24/24 naar een crisismeldpunt bellen. Per provincie is een Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) bereikbaar. Een meldpuntmedewerker beantwoordt de telefoon en probeert in de eerste plaats de beller de nodige handvaten te geven om zelf met de crisis aan de slag te gaan. Dat kan ook anoniem.
Wanneer er een consult aangeboden wordt, dan wordt de vraag in principe de dag zelf afgesloten. Soms wordt de casus nadien opnieuw voorgelegd, maar dan geldt dat als een nieuwe crisisvraag.
Indien het crisismeldpunt inschat samen met de aanmelder dat er gespecialiseerde crisishulp nodig is, kan de medewerker de vraag dispatchen naar het crisisnetwerk. Dan wordt er hulp gezocht in het netwerk. Dat kan zowel om jeugdhulp als geestelijke gezondheid gaan.